Ściągaczki z szuflady Pana Boga
Ściągaczki z szuflady Pana Boga to zbiór weselekcjonowanych opowiadań i opatrzone posłowiem żony autora Barbary Toporskiej.
Dziesięć wysekelcjonowanych opowiadań podzielone są na dwa rozdziały: Pod każdym niebem i z tomu 16-tego między trzecią i siódmą. Opowiadania są różne, jedne dłuższe, inne krótsze, jedne trudne, inne filuterne. Lecz każde z punktu widzenia – historyczne, mówiące o czasach przeszłych i pobudzające do refleksji. Autor wspomina zabory, pisze o czasach II Rzeczpospolitej Polski, i o czasach po II wojnie światowej.
W opowiadaniach znajdujemy postacie ludzi i kontury pejzażu, lecz opowiadania te symbolizują tematy, którym Mackiewicz poświęci uwagę w przyszłości i których cechuje głęboki sens, choć na pierwszy rzut oka oczewiscie prosty.
W opowiadaniach autor unika patosu, żadnego poświęcenia czy patryotycznej atmesfery. Zamiast tego opis ludzi uwikłanych w wojnę: głód, strach i ból.W opowiadaniu Kuzyn z nieprzyjacielskich huzarów, przedstawiony jest obraz wojny, która sam autor-narrator przeżył w latach 1919-1920 jako żołnież, jak trafił do niewoli litewskiej, tam też spotkał swego kuzyna, owe spotkanie uratowało narratora od rostrzelania.
A także autor odżuca przekonanie swoich rodaków, że Polacy są narodem lepszym od innych. Dla J. Mackiewicza nie ma podziału na narody. W powieści narrator staje po stronioe małego Rosjanina, przy tym odżucając podziały narzucone przez historięa stawiając na więzy międzyludzkie. W ślizgawce autor opisuje przyjaźń małego Rosjanina, tej przyjaźni nie popiera dom rodzinny spowodu niechęci do Rosjan jako zaborców, dlatego ślizgawka jest jedyne miejsce, gdzie znikają bariery.
Dwie nowele Ballada o nowym sterniku i Morderstwo nad rzeką Waką opisuje miłość zwykłych ludzi, skazanych na klęskę miłości. W owych balladach autor nie skupia się na nieszczęściach, które niesie wojna, lecz przedstawia wyłącznie miłość, która mogła się zdarzyć pod każdym niebem. Nawet sowieckim.
Warto wspomnieć opowiadanie Marceli Swat, które podobnie przedstawia obraz dramatu, który moży się zdarzyć również pod każdym niebem. Lubiany i szanowany przez wileńskich chłopów ekonom, mieszkal z żoną i dziećmi na skraju lasu, historia z tłem sowieckiej okupacji toczy się, że zostaje oskarżony przez miejscowego złoodzieja o to, że zamordował swoją żonę.
Wszystkie opowiadania cechuje wysoka kultura języka, jakim posługuje się J. Mackiewicz. Miejscami prosta – czasem językiem anachronicznym, lecz zdecydowanie zapierające dech w piersiach.
Przeczytaj także
Dołącz do newslettera!
