„Karierowicz”

Jest to powieść, której akcja toczy się w bezimiennym miasteczku kresowym nad rzeką, a dokładniej w szpitalu i w kręgu jego spraw na początku w czasie wojny polsko-bolszewickiej w r. 1919, a następnie sześć lat później, gdy główny bohater Leszek, ochotnik z owej wojny, wraca do miasteczka jako leśniczy.

Możemy stwierdzić, że „Karierowicz” jest pewnego rodzaju powieścią psychologiczną. Autor nie ma zamiaru zawczasu osądzać swoich bohaterów, nie daje gotowych ocen – zostawia je czytelnikowi. 

Jak wskazała Maria Danilewiczowa w nr 10 „Wiadomości” w 1956 roku: „Jest to powieść o pokoleniu wojennym, z ławy szkolnej wyrwanym do szeregów, uczącym się brutalnie życia od starszych kompanów w warunkach, które wykolejają. Powiedziano by także, że jest to powieść realistyczna – w duchu realizmu tzw. „krytycznego” i „pesymistycznego”, który ukazuje zło, a nie umie wskazać na nie lekarstwa”.

„W powieści Mackiewicza wydarzenia rozwijają się precyzyjnie jak w scenariuszu filmu kryminalnego. A jednak ich precyzyjnemu rysunkowi nieustannie towarzyszy coś niewypowiedzianego, tajemniczego. …

     Pogłębia to wrażenie jedność miejsca, postaci i sytuacji, które w kolejnych etapach narracji odsłaniają się z coraz innej strony. Intryga powieści kryje się nie tylko w samej fabule – także w tej nieustannej nieokreśloności postępowania bohaterów, o których na pozór wszystko wiadomo. …

     Małe arcydzieło realistycznej sztuki opowiadania”. (Włodzimierz Bolecki, Ptasznik z Wilna, 2007)

„Gdy swego czasu ukazała się w „Kulturze” pierwsza część „Karierowicza” pt. „Przyjaciel Flor”, znaleźli się czytelnicy, którzy zagrozili wymówieniem przedpłaty… Samo wprowadzenie, bodaj po raz pierwszy do naszej literatury na tym poziomie, motywu miłości lesbijskiej…” (Michał Sambor [Chmielowiec], Wiadomości (Londyn) 1958 nr 16)

„Urzekająca, na przykład, jest powieść Józefa Mackiewicza „Przyjaciel Flor” (Witold Gombrowicz, Dziennik, t. I)

Udostępnij: